Ik schrik zelf even wanneer ik deze ietwat gedurfde titel op mijn nieuwe blogpost plak.  Niet opzettelijk bedoeld als ‘catchy titel’ maar wel om aan te geven dat er een zekere ergernis in mijn systeem is geslopen. Even terugblikken.

Toen België midden maart in coronaviruslockdown ging en pendelen naar het werk werd afgeraden door het besmettingsgevaar, begon ik aan mijn thuiswerkavontuur. De meeste economische activiteiten kwamen tot stilstand maar gelukkig niet bij mijn werkgever. Ik kwam thuis te zitten in mijn gezellige woonkamer, aan mijn eettafel en achter een PC-scherm. Vaarwel sociale contacten op het werk: mijn kantoorleven werd ingeruild voor onlinevergaderingen en actiever gsm-verkeer om het werk geregeld te krijgen. Gelukkig circuleerden er mailtjes van collega’s en de leidinggevende waarin gepeild werd naar het welzijn binnen verschillende teams. Of er werden online wel grapjes gemaakt over deze toch wel heel uitzonderlijke situatie. Dat maakte het gemis aan sociale contacten toch wel wat goed. 

Het thuiswerkavontuur was niet nieuw voor mij, schreef ik al in een eerdere post. Sinds 2016 ben ik een gelukkige structurele thuiswerker van à rato 1 dag per week. Dit betekent: iets later opstaan dan gewoonlijk (mijn alarm maakt me doorgaans wakker om 5u40 op een pendelwerkdag), geen pendeltijd (en dito ergernis over late of afgeschafte treinen), niet te veel verstrooiing aan mijn bureau in een open ruimte. 

Toch kreeg ik in het begin van de lockdown opvallende commentaren: ‘je werkgever ziet toch dat je bent ingelogd’? ‘Die controleert toch wel of je voldoende uren presteert’? ‘Je werkgever moet toch weten waar je mee bezig bent’? Enz. Gevolgd door bedenkelijke gezichten nadat ik uitlegde dat ik heel autonoom werk en mijn werkgever perfect weet waar ik mee bezig ben. En dat ik bovendien ook als gelukkige flexwerker ook wel eens vrije uurtjes mocht inplannen die ik dan op een ander moment inhaalde. Op voorwaarde dat er geen strakke deadlines waren of dat het werk natuurlijk werd afgerond. Resultaat: nog meer bedenkelijke gezichten… 

Ook al waren de commentaren waarschijnlijk niet slecht bedoeld, toch viel ik even van mijn (thuiswerk)stoel. Ik voelde me opeens een fraudeur (fraudeuse?), een luiwammes van formaat, een thuiswerker die alle lagen van het profitariaat verkende.  Dit vroeg wel om een beetje omkadering.  

Vertrouwen? 

Thuiswerken vraagt vertrouwen en dat begint niet op het moment dat je thuiswerkt. Tijdens het rekruteringsproces wordt er al afgetoetst of je een betrouwbare werknemer bent. Tenslotte wil een werkgever weten of je je aan de afspraken gaat houden, aan de profielvereisten van de vacature voldoet; maw, hij wil te weten komen of hij in jou kan investeren.   

Wanneer je als werknemer een arbeidscontract ondertekent, verbind je je ertoe om de daarin vastgelegde voorwaarden na te leven. In overeenstemming met mijn arbeidscontract mocht ik na 6 maanden dienst thuiswerken als mijn werkgever ermee akkoord ging. Versta eronder: als mijn werkgever twijfelde aan mijn autonomie, kon hij mijn thuiswerk later opstarten. En dit nooit zonder dialoog met de werknemer. 

Ook bij thuiswerk komen partijen – al dan niet formeel – overeen welke afspraken er moeten worden nageleefd: ben je even weg naar een doktersafspraak ? Noteer het in je agenda. Wil je je thuiswerkuren aanpassen door een privésituatie die een zekere flexibiliteit vereist (kinderen ophalen,…)? Spreek er vooraf over met je werkgever. Goede afspraken, goede vrienden! 

Thuiswerken is dus net zoals kantoorwerken het resultaat van een opgebouwde vertrouwensrelatie. Het is geen grilligheid waarbij de werkgever zijn paranoia laat botvieren door de werknemer steeds te willen controleren.  

Afspraken 

Afspraken in een arbeidsrelatie naleven, dat start zodra je in dienst komt bij een werkgever. En dat geldt voor beide partijen. Ook al is je werkgever je hiërarchisch verantwoordelijke, toch moet hij zich ook aan afspraken houden. Als er vertrouwen is, hoeft een werkgever ook niet continu de indruk te wekken dat hij je controleert of twijfelt aan je beroepsethiek. Omgekeerd voel je als werknemer ook niet de druk om je continu te verantwoorden. 

In een open en constructieve sfeer kunnen afspraken ook worden aangepast.  

Een kans voor waarderend leiderschap 

Leidinggeven op afstand is een heuse uitdaging voor elke leidinggevende. Maar het is ook een unieke kans om afstandsleiderschap in een echt waarderend leiderschap om te zetten. Als leidinggevende:  

• Maak je afspraken met de werknemer; 
• Pleeg je onderling overleg over de vooruitgang van het werk; 
• Check je of doelstellingen, projectdeadlines, enz. worden gehaald.  

Je houdt dus kortom de vinger aan de pols over het werk. Maar je hebt als leidinggevende ook veel impact door: 

• Regelmatig informele virtuele momentjes in te plannen; 
• Kort te vragen hoe het gaat met je werknemers waarbij je je empathisch opstelt en doorvraagt wanneer je merkt dat je werknemer zaken wilt bespreken; 
• Open te staan voor verzuchtingen of frustraties van je werknemer wanneer sommige taken minder vlot lopen door thuiswerk (geen tweede scherm, geen printer); stel je als leidinggevende actief op door oplossingen te zoeken met je werknemer;
• Waardering te geven voor het werk dat soms in pittige thuiswerkomstandigheden wordt geleverd; 
• Aan te geven dat je ook online beschikbaar bent voor de werknemer en dat die altijd met jou contact kan opnemen wanneer nodig. 

Meer lezen?  

Het thuiswerkverhaal zal voor velen onder ons nog niet af zijn; sommigen zijn er pas mee gestart, anderen die al thuiswerkten, zien misschien nu een evolutie naar vaker thuiswerken. Ik vond nog dit artikel dat ik wou meegeven als “to be continued” thuiswerkverhaal: https://www.pulsmagazine.be/2020/09/28/werknemers-willen-ook-na-corona-blijven-thuiswerken/